Een kwitantie is een schriftelijk bewijs van betaling. Voor onze voorouders was een kwitantie van groot belang: het betekende dat je kon aantonen dat je aan je betalingsverplichting had voldaan, en dus niet meer kon worden aangesproken tot betaling. Deze kwitantie ui het jaar 1749 is afgegeven door de rentmeester van de Stads kercken van Den Bosch aan de eigenaar van een Oirschots huis waarop een pacht rust ten behoeve van het kerkenbestuur.
Het huis in kwestie is een “groot huijs” in het centrum van Oirschot. Het is in 1749 eigendom van de weduwe du Tromp. Die weduwe is Jasperina Jasper van Esch, geboren in Oirschot in 1675. Zij trouwt in 1697 met Jacob Melchior du Tromp, die waarschijnlijk geboren is te Maastricht. De moeder van Jacob is Jenneke Niclaes Versteijnen, en zij komt uit Oirschot. Jasperina van Esch is de dochter van Jasper van Esch en Allegonda van Doren, en stamt uit een notabele familie die al sinds de middeleeuwen in Oirschot voorkomt. Jacob du Tromp verongelukte op 29 oktober 1711 met zijn paard aan de Steenen brug bij Schomsgat. Jasperina, Juffr. de wed. Jacobus du Tromp, woonde in 1738 op Kerkhof nummer 142 met drie volwassen personen en twee beesten (koeien). Hun zoon Jasper, gedoopt te Oirschot op 27 mei 1701, trouwde in 1727 met Beatrix Schenk, en woonde in Den Bosch.
Transcriptie
| Ontfangen bij mij onderges. als Rentmeester deser stads kercken van de wedue du Tromp de somme van twee hondert guldens, waer mede is afgelost tegens de penning van 33 1/3 een rent van ses gulden jaarlijcx aan de voors kercken verschuldigt, uijt haer Huijs en goederen in den hertgang van het kerkhof tot Oorschot op den vijftienden augusti jaerlijcx, ende sulcx ingevolge authorisatie bij de Heeren van de Leeden deser stads regeringe daer toe speciael op hem rentmeester gegeven den agsten septemb. deses jaers, scheldende deselve vervolgens quijt, annullerende ende cassserende het voornoemde rentje bij desenactum ‘s Bosch den 19e september 1749D. Mobaisius Quaet
Ontfangen van Jasper du [Tromp] de somma van negen guld. voor anderhalve rente uijt goederen te Oirschot in de hertgang van het kerkhof aan de kerken vergolden wordende, en heden met twee hondert guls afgelegt, mits betalende het lopende halv jaer, zijnde sulx verscheien van vijftiende aug. 1748 tot 15 feb. 1756 actum den 19e 7ber 1749
f 9 gls. D. Mobaisius Quaet Rentmr. der kerken te ‘s Bosch |
Daniel Mobachius Quaet (ca 1700-1784) is Doctor in de geneeskunde aan de Illustre School te ‘s-Hertogenbosch van 1730-1784. Hij woonde met zijn gezin in het huis “De Kroon” in de Hinthamerstraat. Het Biografisch Woordenboek van Van der Aa zegt over hem: “Mobacius bekleedde de aanzienlijksten betrekkingen, bezat eene uitgebreide praktijk en de algemeene achting zijner medeburgers“. Uit deze akte blijkt dat hij in 1749 ook rentmeester was van de stads kercken van de stad ‘s-Hertogenbosch.
Op het huis van du Tromp in Oirschot rustte een rente van zes gulden per jaar ten behoeve van de kerken in ‘s-Hertogenbosch, die op 19 september 1749 door de weduwe du Tromp wordt afgelost door de betaling van 200 gulden. Zoon Jasper betaalt op dezelfde datum aan de rentmeester nog negen gulden voor anderhalve rente uit goederen te Oirschot in de hertgang van het Kerkhof. De rentmeester heeft de kwitantie zelf geschreven en ondertekent, en aan de betalers overhandigd.
Dit document is een van de zes originele akten die ik in 2014 voor de heemkundekring De Heerlijkheid Oirschot heb vertaald en bewerkt. De akte is, met de andere, in te zien in Erfgoed Ravenpoort, Dekanijstraat 10 in Oirschot.