Schelmen en hontsvotten werck

DSCF0776 (2)

Het is een koude nacht in februari van het jaar 1735. Op de markt van Oirschot klinkt een geweerschot. Enkele cafébezoekers komen op het geluid af en treffen de drossaard van Oirschot en Best, mr Jean de Marcq, zwaargewond bij het raadhuis aan. Hij overlijdt kort daarna aan zijn verwondingen.

De volgende dag vlucht de dader, oud-borgemeester Antony Andries Schepens, met zijn vrouw naar de zuidelijke Nederlanden. Hij wordt door de schepenbank bij verstek ter dood veroordeeld. Als hij jaren later in Oirschot opduikt, wordt hij opnieuw gearresteerd. Maar voordat hij berecht kan worden wordt hij door een aantal onbekenden met geweld uit het raadhuis bevrijd. Schepens wordt later opnieuw opgepakt, vastgezet in de gevangenpoort te Den Haag en in 1744 uiteindelijk terechtgesteld.

Het is schelmen en hontsvotten werck”, aldus een van de getuigen die kort na de moord worden gehoord. Schelmen en hontsvotten werck is ook de titel van het boek dat onderzoeker Anton Neggers schreef over deze moordzaak.

Aan de hand van de originele archiefstukken wordt de moord op drossaard de Marcq, alsmede de enerverende nasleep, tot aan de executie van de dader, beschreven.

Schelmen en hontsvotten werck geeft bovendien een getrouw beeld van de sociale, bestuurlijke en strafrechtelijke aspecten van de Meierij van ’s-Hertogenbosch in de achttiende eeuw. De verhouding tussen katholieken en protestanten, bestuurders en ambtenaren, de plaatselijke heren en hun onderdanen, maar ook de relatie van het locale bestuur met andere instanties, zoals de Staten-Generaal, komen aan de orde.

 

 

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *